Spis treści
Wstęp
1. Podstawy rysunku technicznego
1.1. Rysunek techniczny językiem ludzi techniki
1.1.1. Normalizacja rysunków technicznych
1.1.2. Rodzaje rysunków
1.2. Arkusze rysunkowe
1.3. Podziałki
1.4. Linie rysunkowe
1.5. Pismo techniczne
1.6.Tabliczki rysunkowe
1.7. Rzutowanie prostokątne
1.8. Rzutowanie aksonometryczne
1.9. Widoki i przekroje
1.10. Wymiarowanie
1.10.1. Linie wymiarowe, znaki ich ograniczenia i liczby wymiarowe
1.10.2. Wymiarowanie średnic, łuków i promieni
1.10.3. Wymiarowanie kątów i elementów foremnych
1.10.4. Wymiarowanie ścięć, zakończeń wałków i przejść
1.10.5. Wymiarowanie powtarzających się elementów i zarysów krzywoliniowych
1.10.6. Ogólne zasady wymiarowania
1.11. Uproszczenia rysunkowe
1.11.1. Uproszczenia połączeń nierozłącznych
1.11.2. Uproszczenia połączeń rozłącznych
1.12. Rysunek wykonawczy
1.13. Rysunek złożeniowy
1.14. Rysunki schematyczne
1.15. Wspomaganie projektowania CAD
1.16. Sprawdzenie wiadomości
2. Materiały konstrukcyjne
2.1. Właściwości metali i ich stopów
2.2. Metale żelazne i ich stopy
2.2.1. Klasyfikacja i otrzymywanie stopów żelaza z węglem
2.2.2. Stale
2.2.3. Staliwa
2.2.4. Żeliwa
2.3. Metale nieżelazne i ich stopy
2.3.1. Klasyfikacja i ogólna charakterystyka stopów metali nieżelaznych
2.3.2. Aluminium i jego stopy
2.3.3. Miedź i jej stopy
2.3.4. Cynk i jego stopy
2.3.5. Magnez i jego stopy
2.3.6. Nikiel i jego stopy
2.3.7. Wolfram i jego stopy
2.3.8. Tytan i jego stopy
2.4. Obróbka cieplna
2.5. Obróbka cieplno-chemiczna
2.6. Materiały metalowe w pojazdach samochodowych
2.7. Materiały niemetalowe
2.7.1. Klasyfikacja i charakterystyka wybranych materiałów niemetalowych
2.7.2. Materiały niemetalowe w pojazdach samochodowych
2.8. Korozja i ochrona przed korozją
2.8.1. Korozja i jej rodzaje
2.8.2. Ochrona przed korozją
2.9. Sprawdzenie wiadomości
3. Pomiary warsztatowe
3.1 Rodzaje pomiarów warsztatowych. Błędy pomiarów 156
3.1.1 Metody pomiarowe 156
3.1.2 Błędy pomiarowe 157
3.1.3 Niepewność pomiaru 158
3.1.4 Zapis wyników pomiaru 160
3.2 Klasyfikacja narzędzi pomiarowych 161
3.3 Wzorce miary 161
3.4 Przyrządy pomiarowe 166
3.4.1 Przymiar kreskowy 166
3.4.2 Suwmiarka 166
3.4.3 Przyrządy mikrometryczne 169
3.4.4 Czujniki zegarowe 173
3.4.5 Kątomierz uniwersalny 174
3.4.6 Przyrządy pomiarowe z odczytem cyfrowym 175
3.4.7 Inne urządzenia pomiarowe używane do pomiarów związanych z pojazdami samochodowymi 177
3.5 Sprawdzenie wiadomości 178
4 Tolerancje i pasowania 180
4.1 Podstawowe pojęcia i określenia 180
4.2 Rodzaje tolerancji 182
4.3 Pasowania 185
4.4 Tolerowanie kształtu, kierunku, położenia i bicia 191
4.5 Geometryczna struktura powierzchni (GSP) 194
4.6 Sprawdzenie wiadomości 199
5 Podstawy mechaniki technicznej 201
5.1 Podstawowe wiadomości o siłach 201
5.1.1 Podział sił 202
5.1.2 Więzy i reakcje więzów 203
5.1.3 Uwalnianie ciała od więzów 205
5.1.4 Rozkładanie siły na dwie składowe 205
5.1.5 Rzuty sił na osie układu współrzędnych 206
5.2 Układy sił 208
5.3 Płaski oraz przestrzenny układ sił zbieżnych 208
5.3.1 Płaski układ sił zbieżnych 209
5.3.2 Wykreślny sposób składania sił zbieżnych w płaskim układzie sił 209
5.3.3 Analityczny sposób składania sił zbieżnych w płaskim układzie sił 210
5.3.4 Analityczny sposób składania sił zbieżnych w przestrzennym układzie sił 211
5.3.5 Warunki równowagi płaskiego układu sił zbieżnych 212
5.3.6 Analityczne warunki równowagi płaskiego układu sił zbieżnych. Wyznaczanie reakcji 212
5.3.7 Wykreślny warunek równowagi płaskiego układu sił zbieżnych 214
5.3.8 Warunki równowagi przestrzennego układu sił zbieżnych 215
5.4 Dowolny płaski układ sił 215
5.4.1 Wykreślne składanie dowolnego płaskiego układu sił 215
5.4.2 Analityczne składanie dowolnego płaskiego układu sił 218
5.4.3 Analityczne warunki równowagi dowolnego płaskiego układu sił. Wyznaczanie reakcji 219
5.4.4 Wykreślne warunki równowagi dowolnego płaskiego układu sił 220
5.5 Moment siły względem punktu i jego wyznaczanie 222
5.5.1 Moment główny układu sił 223
5.5.2 Para sił i jej właściwości 224
5.6 Środek ciężkości ciała 225
5.7 Tarcie 228
5.8 Klasyfikacja i ogólna charakterystyka ruchu ciała 232
5.8.1 Ruch prostoliniowy jednostajny 233
5.8.2 Ruch prostoliniowy zmienny 233
5.8.3 Ruch krzywoliniowy 235
5.8.4 Ruch jednostajny po okręgu 235
5.8.5 Ruch obrotowy jednostajny ciała sztywnego dookoła stałej osi 237
5.9 Zasady dynamiki 238
5.10 Drgania swobodne i wymuszone. Rezonans drgań 240
5.11 Sprawdzenie wiadomości 244
6 Podstawy wytrzymałości materiałów 246
6.1 Odkształcenia i obciążenia 246
6.2 Naprężenia 248
6.3 Rozciąganie i ściskanie 249
6.3.1 Podstawowe pojęcia dotyczące rozciągania i ściskania. Prawo Hooke’a 249
6.3.2 Próba rozciągania 254
6.3.3 Próba ściskania 257
6.4 Naprężenia dopuszczalne 260
6.5 Naprężenia rzeczywiste 262
6.6 Naprężenia stykowe 263
6.7 Spiętrzenie naprężeń 265
6.8 Naprężenia zastępcze w złożonym stanie naprężeń 266
6.9 Naprężenia jednoosiowe i dwukierunkowe 267
6.10 Naprężenia termiczne 268
6.11 Obliczanie elementów konstrukcyjnych narażonych na rozciąganie i ściskanie 269
6.12 Ścinanie 273
6.12.1 Czyste ścinanie 273
6.12.2 Ścinanie technologiczne 274
6.13 Obliczenia wytrzymałościowe na ścinanie 275
6.14 Zginanie 278
6.14.1 Podstawowe pojęcia związane ze zginaniem 278
6.14.2 Moment gnący i siła tnąca 279
6.14.3 Analityczny sposób wyznaczania momentów gnących i sił tnących w belce obciążonej siłami skupionymi 281
6.14.4 Wykreślny sposób wyznaczania momentów gnących w belce obciążonej siłami skupionymi 286
6.14.5 Analityczny sposób wyznaczania momentów gnących w belce z obciążeniem ciągłym 287
6.14.6 Naprężenia i odkształcenia przy zginaniu 292
6.14.7 Czyste zginanie 293
6.14.8 Wskaźnik wytrzymałości przekroju na zginanie 293
6.14.9 Obliczanie belek na zginanie 295
6.14.10Linia ugięcia i strzałka ugięcia 297
6.15 Skręcanie 298
6.15.1 Wskaźnik wytrzymałości przekroju na skręcanie 299
6.15.2 Obliczanie elementów na skręcanie 300
6.15.3 Warunek sztywności pręta skręcanego 303
6.16 Wytrzymałość zmęczeniowa – obciążenia i naprężenia zmienne 303
6.17 Obliczanie elementów poddanych jednoczesnemu zginaniu i skręcaniu – wytrzymałość złożona 305
6.18 Sprawdzenie wiadomości 307
7 Techniki wytwarzania 309
7.1 Klasyfikacja technik wytwarzania 309
7.2 Odlewanie 310
7.2.1 Wiadomości wstępne 310
7.2.2 Klasyfikacja metod odlewania 311
7.2.3 Proces odlewania 311
7.2.4 Specjalne metody odlewania 314
7.3 Obróbka plastyczna 315
7.3.1 Klasyfikacja i rodzaje obróbki plastycznej 315
7.3.2 Kucie 317
7.3.3 Walcowanie 318
7.3.4 Tłoczenie 318
7.3.5 Ciągnienie 319
7.4 Prace ślusarskie 319
7.5 Maszynowa obróbka skrawaniem 328
7.5.1 Rodzaje i charakterystyka 329
7.5.2 Obrabiarki skrawające 330
7.5.3 Narzędzia 334
7.6 Wykańczająca obróbka powierzchni 337
7.7 Maszyny i narzędzia do wytwarzania części pojazdów samochodowych 339
7.8 Montaż 340
7.8.1 Wiadomości wstępne 340
7.8.2 Dokumentacja technologiczna montażu 343
7.9 Przepisy bhp podczas wytwarzania części maszyn 345
7.10 Sprawdzenie wiadomości 346
8 Części maszyn 347
8.1 Klasyfikacja i charakterystyka części maszyn 347
8.2 Normalizacja części maszyn 348
8.3 Zasady konstruowania i obliczania wytrzymałości części maszyn 349
8.4 Połączenia nierozłączne 356
8.4.1 Podział połączeń nierozłącznych 356
8.4.2 Połączenia nitowe 357
8.4.3 Połączenia spawane 363
8.4.4 Połączenia zgrzewane i lutowane 370
8.4.5 Połączenia klejone 375
8.4.6 Połączenia wciskowe 377
8.4.7 Oznaczanie połączeń nierozłącznych na rysunkach technicznych 382
8.4.8 Połączenia nierozłączne w pojazdach samochodowych 386
8.5 Połączenia rozłączne 390
8.5.1 Podział połączeń rozłącznych 390
8.5.2 Połączenia wpustowe 390
8.5.3 Połączenia wielowypustowe 394
8.5.4 Połączenia wielokarbowe 397
8.5.5 Połączenia kołkowe i sworzniowe 398
8.5.6 Połączenia klinowe 405
8.5.7 Połączenia gwintowe 407
8.5.8 Oznaczanie połączeń rozłącznych na rysunkach technicznych 423
8.5.9 Połączenia rozłączne w pojazdach samochodowych 426
8.6 Połączenia i elementy podatne 431
8.6.1 Klasyfikacja i charakterystyka połączeń podatnych 431
8.6.2 Materiały stosowane na elementy podatne 433
8.6.3 Obliczanie sprężyn 433
8.6.4 Oznaczanie sprężyn na rysunkach technicznych 439
8.7 Osie i wały 440
8.7.1 Ogólna charakterystyka osi i wałów 440
8.7.2 Materiały stosowane na osie i wały 442
8.7.3 Obliczanie oraz konstruowanie osi i wałów 442
8.7.4 Oznaczanie osi i wałów na rysunkach technicznych 448
8.8 Łożyskowanie 449
8.8.1 Klasyfikacja łożysk 449
8.8.2 Materiały stosowane na łożyska 453
8.8.3 Obliczanie i dobór łożysk 454
8.8.4 Oznaczanie łożysk na rysunkach technicznych 458
8.9 Przekładnie zębate 460
8.9.1 Wiadomości wstępne 460
8.9.2 Klasyfikacja i charakterystyka przekładni zębatych 460
8.9.3 Materiały stosowane na koła zębate 462
8.9.4 Metody wytwarzania kół zębatych 462
8.9.5 Przekładnie walcowe o zębach prostych 464
8.9.6 Przekładnie walcowe o zębach skośnych i daszkowych 471
8.9.7 Przekładnie stożkowe 474
8.9.8 Przekładnie zębate śrubowe 477
8.9.9 Przekładnie ślimakowe 478
8.9.10 Przekładnie obiegowe i specjalne 482
8.9.11 Oznaczanie przekładni zębatych na rysunkach technicznych 485
8.9.12 Przekładnie zębate w pojazdach samochodowych 487
8.10 Przekładnie cierne 488
8.10.1 Klasyfikacja i charakterystyka przekładni ciernych 488
8.10.2 Zastosowanie przekładni ciernych 489
8.10.3 Oznaczanie przekładni ciernych na rysunkach technicznych 490
8.11 Przekładnie cięgnowe 490
8.11.1 Klasyfikacja i charakterystyka przekładni cięgnowych 490
8.11.2 Zastosowanie przekładni cięgnowych 492
8.11.3 Oznaczanie przekładni cięgnowych na rysunkach technicznych 495
8.12 Sprzęgła 498
8.12.1 Charakterystyka i rodzaje sprzęgieł 498
8.12.2 Dobór i obliczanie sprzęgieł 503
8.13 Hamulce 507
8.13.1 Charakterystyka i rodzaje hamulców 507
8.13.2 Dobór i obliczanie hamulców 509
8.14 Zastosowanie programów wspomagających projektowanie do obliczania i konstruowania części maszyn 510
8.15 Sprawdzenie wiadomości 513
9. Podstawy maszynoznawstwa
9.1 Klasyfikacja i ogólna charakterystyka maszyn
9.2 Energia, jej rodzaje i źródła
9.2.1 Rodzaje, znaczenie i zasoby energii
9.2.2 Odnawialne źródła energii
9.2.3 Ogniwa paliwowe
9.2.4 Biopaliwa
9.3 Maszyny hydrauliczne
9.3.1 Podstawy hydromechaniki
9.3.2 Klasyfikacja maszyn hydraulicznych
9.3.3 Silniki wodne i ich zastosowanie
9.3.4 Klasyfikacja pomp
9.3.5 Pompy wirowe i wyporowe
9.3.6 Charakterystyka napędów hydrostatycznych i hydrokinetycznych
9.3.7 Pompy i napędy hydrauliczne w pojazdach samochodowych
9.4 Maszyny cieplne
9.4.1 Podstawowe właściwości gazów
9.4.2 Pierwsza zasada termodynamiki
9.4.3 Przemiany gazów doskonałych
9.4.4 Druga zasada termodynamiki
9.4.5 Przemiany energetyczne w maszynach
9.4.6 Zasady wymiany ciepła
9.4.7 Turbiny parowe
9.4.8 Klasyfikacja silników spalinowych
9.4.9 Odrzutowe silniki przepływowe
9.4.10 Silniki rakietowe
9.5 Elektrownie jądrowe
9.6 Sprężarki
9.6.1 Ogólna charakterystyka sprężarek
9.6.2 Klasyfikacja sprężarek
9.6.3 Sprężarki wyporowe i przepływowe
9.7 Napędy pneumatyczne i pneumatyczno-hydrauliczne
9.8 Urządzenia chłodnicze
9.9 Maszyny i środki transportowe
9.10 Automatyzacja transportu wewnętrznego
9.11 Przepisy bhp podczas obsługi maszyn i urządzeń
9.12 Sprawdzenie wiadomości
Literatura
Wykaz norm
